Bó thắng (còn gọi là kẹt phanh hoặc dính phanh) là tình trạng hệ thống phanh không nhả hoàn toàn sau khi người lái buông bàn đạp, khiến bánh xe bị ma sát liên tục với má phanh. Dù nghe có vẻ nhỏ, nhưng hiện tượng này tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng, đặc biệt khi xe đang vận hành ở tốc độ cao.

Nếu không được xử lý kịp thời, bó phanh không chỉ làm giảm hiệu suất vận hành mà còn khiến má phanh, đĩa phanh và cả hệ truyền động nhanh hư hại, đồng thời làm xe tiêu tốn nhiên liệu nhiều hơn bình thường.

Dấu hiệu nhận biết

1. Xe chạy ì, giảm tốc dù không đạp phanh

- Khi nhả ga, xe không trôi mượt như bình thường.

- Cảm giác xe “nặng máy”, động cơ phải gồng để duy trì tốc độ.

2. Bánh xe, mâm hoặc cụm phanh nóng bất thường

Sau một quãng đường ngắn, nếu chạm tay gần khu vực mâm hoặc cùm phanh thấy nóng ran – rất có thể phanh đang bị bó.

3. Xuất hiện mùi khét hoặc khói trắng

- Mùi cao su cháy hoặc khét phát ra từ bánh xe là dấu hiệu điển hình.

- Trường hợp nặng có thể thấy khói trắng do ma sát liên tục giữa má và đĩa phanh.

4. Xe bị lệch khi buông vô lăng

Khi buông tay lái mà xe nghiêng hẳn sang một bên, khả năng cao là một bên phanh bị kẹt.

5. Nhiên liệu cao hơn bình thường

Động cơ phải hoạt động nhiều hơn để khắc phục ma sát từ hệ thống phanh, dẫn đến mức tiêu hao nhiên liệu tăng rõ rệt.

Nguyên nhân phổ biến gây bó thắng

- Piston phanh kẹt do bụi bẩn, rỉ sét hoặc phốt cao su lão hóa.

- Dầu phanh bẩn hoặc quá hạn, khiến piston không hồi lại được.

- Cơ cấu phanh tang trống yếu, lò xo hồi bị gãy, khô dầu hoặc thiếu bôi trơn.

- Phanh tay không được nhả hoàn toàn, gây kẹt cơ khí trong cơ cấu phanh.

- Sai sót kỹ thuật khi lắp đặt, siết quá chặt khiến má phanh luôn tì vào đĩa.

Cách phòng tránh hiện tượng bó thắng hiệu quả

1. Bảo dưỡng phanh định kỳ

- Vệ sinh, tra dầu và kiểm tra các chi tiết như piston, xi lanh, má phanh, cùm phanh…

- Thay dầu phanh theo khuyến cáo (thường mỗi 2 năm hoặc 40.000 km).

2. Kiểm tra phanh tay thường xuyên

- Đảm bảo phanh tay luôn được nhả hoàn toàn trước khi di chuyển.

- Nếu thấy cần phanh tay rít hoặc cứng, cần kiểm tra ngay để tránh kẹt phanh.

3. Dùng phụ tùng và dầu phanh đạt chuẩn

- Tuyệt đối không sử dụng dầu phanh trôi nổi, kém chất lượng.

- Khi thay má phanh, nên chọn hàng chính hãng hoặc đúng thông số kỹ thuật của xe.

4. Lái thử sau khi sửa hoặc bảo dưỡng phanh

Sau khi thay dầu hay sửa phanh, nên chạy thử ở tốc độ thấp để kiểm tra độ nhạy và độ hồi phanh.

5. Kiểm tra sau khi xe đi mưa lớn hoặc ngập nước

Nước và bùn đất dễ khiến phanh bị rỉ sét, dính bẩn hoặc kẹt. Sau khi đi qua vùng ngập, nên vệ sinh và kiểm tra phanh sớm.

(Nguồn: plo.vn)